Գավառի ընտրությունների, օվկիանոս դուրս եկող նավի և կարևորի մասին․ Վահրամ Հովեյանի հետ

28 նոյեմբեր, 2021 │ 14։35
Հարցազրույց «Բայազետ» վերլուծական-հետազոտական հայկական կենտրոնի գլխավոր քարտուղար, սոցիոլոգ Վահրամ Հովեյանի հետ
Վահրամ, դեկտեմբերի 5-ին Գավառ խոշորացված համայնքում կկայանան ՏԻՄ ընտրություններ: Ինչպե՞ս կգնահատեք նախընտրական քարոզարշավի ընթացքը, ինչպիսի՞ մթնոլորտում է ընթանում այն․
— Ինչպես գիտեք, Գավառում պաշտոնական քարոզարշավը մեկնարկել է նոյեմբերի 10-ին և ավարտվելու է դեկտեմբերի 3-ի կեսգիշերին։ Այս պահի դրությամբ, չնայած արդեն տեսանելի աշխատանք կատարվել է բոլոր 3 քաղաքական ուժերի կողմից, նկատվում է ուղիղ երկխոսության պակաս։ Խոսքը կառուցողական երկխոսության մասին է՝ հատուկ ձևաչափով բանավեճերի, քննարկումների և այլն։ Այնուամենայնիվ, քարոզարշավի ավարտին դեռ 5 օր կա, միգուցե, այդ բացն էլ լրացվի։

Համայնքում տիրող մթնոլորտի մասով կարող եմ ասել հետևյալը․ ընտրություններին բնորոշ լարվածություն առկա է, ինչը բնական է։ Կարևորը, որ մինչ այս պահը ընտրական գործընթացին մասնակից բոլոր քաղաքական ուժերը ապահովում են փոխադարձ հարգանք միմյանց նկատմամբ և սա կրում է համակարգային մոտեցում։ Մեր դիտարկումները ցույց են տալիս, որ սոցիալական ցանցերում թեկնածուները հիմնականում ակտիվ են իրենց օգտահաշիվներով և չկան տարբեր կողմերին սատարող կեղծ էջեր։

Դեկտեմբերի 5-ին՝ ժամը 20:00-ին, երբ փակվեն Գավառ խոշորացված համայնքի ընտրատեղամասերը, այս իրավիճակը կհամարվի արդեն ավարտված և Գավառի համայնքապետարանում կունենանք 27 հոգանոց ավագանի, այսպես ասած՝ իշխանություն և ընդդիմություն:
Ո՞ր քաղաքական ուժին է սատարում «Բայազետ» կենտրոնը․
— Ամենահաճախ տրվող հարցն է: Իրականում, մեր կենտրոնը հավասար հեռավորության վրա է բոլոր քաղաքական ուժերից։ Պետք չէ մոռանալ, որ «Բայազետը» անկախ հետազոտական-վերլուծական կենտրոն է, իր առաքելության և տեսակի մեջ՝ միակը մարզում։ Սրանք պարզապես խոսքեր չեն։ Լինել «Բայազետից», նշանակում է լինել անկախ և օբյեկտիվ։ Այս արժեքների վրա կառուցվել և շարունակում է զարգանալ մեր կենտրոնը։ Չնայած բավական երիտասարդ կազմակերպություն լինելուն, www.bayazet.center կայքում գործարկված «Գավառն ընտրում է» բաժնի օրական դիտումների քանակը անցնում է հազարը։ Այսինքն, մարդիկ մեզ վստահում են, մեզ կարդում են և մենք չպետք է իրենց հուսախաբ անենք։
Այդ դեպքում ինչո՞ւ Ձեր կայքում չէիք տեղադրել «Քաղաքացիական Պայմանագիր» կուսակցության ավագանու ցուցակը գլխավորող թեկնածուի հարցազրույցը․
— Նախընտրական այս շրջանում «Բայազետ» կենտրոնը մեկնարկել էր «10 հարց, 10 պատասխան» գրավոր հարցազրույցների շարք՝ առաջադրված քաղաքական ուժերի ավագանու ցուցակները գլխավորող թեկնածուների հետ։ Այս ֆորմատի հարցազրույցը վերլուծական կենտրոնների կողմից ընդունված ձևաչափ է և բնորոշ չէ ԶԼՄ-ներին։ Այն հնարավորություն է տալիս ընտրողներին համեմատել բոլոր թեկնածուների պատասխանները, այնուհետև կատարել ընտրություն։ Մենք հրավեր էինք ուղարկել բոլոր 3 քաղաքական ուժերի ավագանու թեկնածուների առաջին համարներին և տեղադրել ենք այն ուժերի հարցազրույցները, որոնցից ստացել ենք պատասխան։ Ամեն դեպքում, եթե ստանանք «Քաղաքացիական Պայմանագիր» կուսակցության պատասխանը, անշուշտ, կտեղադրենք։
Ինչպե՞ս են առաջադրված քաղաքական ուժերը ներկայանում հանրությանը: Ի՞նչ նախընտրական թեզեր և նարատիվներ են շրջանառվում Գավառում․
— Ծավալուն պատասխան ենթադրող հարց է։ Եթե փորձեմ կարճ, ապա քարոզարշավի ընթացքում ԿԸՀ առաջին համարի ներքո գրանցված «Գուրգեն Մարտիրոսյան» դաշինքը հիմնական շեշտը դնում է փորձի ու իր կառավարած տարիների վրա։ ԿԸՀ երկրորդ համարի ներքո գրանցված «Մեր Համայնքը» դաշինքը հանդես է գալիս այլընտրանքային ուժի դիրքից։ ԿԸՀ երրորդ համարի ներքո գրանցված «Քաղաքացիական Պայմանագիր» կուսակցությունը ներկայանում է հեղափոխական արժեքներով։ Այս ամենը, ինչ ասացի, ուղերձներ են, որոնք քաղաքական թիմերը ուզում են հասցնել մեզ։

Սակայն, ես մնում եմ այն համոզմունքին, որ ՀՀ-ում խորհրդարանական ընտրությունները և ՏԻՄ ընտրությունները տարբեր գործընթացներ են։ Երբ խոսում ենք համայնքներում ՏԻՄ ընտրությունների մասին, խորհրդարանական ընտրություններին բնորոշ քաղտեխնոլոգիաները մեծ մասամբ անցնում են ետին պլան և առաջ են գալիս այլ որոշիչ գործոններ, այսպես կոչված, սոցիալական ինստիտուտներ, ազգակցական ու բարեկամական կապեր, որտեղ բոլորը բոլորին գիտեն, բնակավայրերի միջև տարիների ընթացքում ձևավորված ընկալումներ, և, իհարկե «դրսում» ապրող մարդիկ։ Այո, ոչ պակաս կարևորություն ունեն սփյուռքի ներկայացուցիչները, վերջիվերջո մենք ցանցային ազգ ենք և դրսում ապրող մեր հայրենակիցների որևէ տեսակ աջակցությունը կարևոր նշանակություն կարող է ունենալ ընտրությունների արդյունքների վրա։

Եվ վերջում, չպետք է մոռանալ ռեսուրսների և ֆինանսական միջոցների առկայության մասին։ Հետաքրքիր կլինի ընտրություններից հետո համեմատել, թե որ քաղաքական ուժը որքան գումար է ծախսել քարոզարշավի ընթացքում և ինչ արդյունք է գրանցել։
Այս ամենի մեջ ի՞նչն է կարևորը․
—Փոխադարձ պատասխանատվությունը։ Ընտրություններին պետք է վերաբերվել մեծ պատասխանատվությամբ, և որից քաղաքական ուժերը և ընտրողները պետք է դուրս գան արժանապատվորեն: Ի՞նչ է պետք դրա համար։ Ընտրություններին մասնակցելու հայտ ներկայացրած բոլոր քաղաքական ուժերը պետք է ձեռնպահ մնան հասարակությունը բևեռացնող և լարվածությունն ավելացնող բառապաշարից։ Ընտրողներն էլ պետք է դեկտեմբերի 5-ին ակտիվորեն մասնակցեն ընտրություններին՝ դրսևորելով իրենց պատասխանատվության չափաբաժինը։ Այլ կերպ ասած, պետք է հասկանալ և ընդունել, որ բոլորս գտնվում ենք մի նավում, որը ճանապարհ է ընկնում դեպի օվկիանոս, և եթե այս նավը հասնի իր նպատակին՝ հաջողելու ենք բոլորս, հաջողելու է Գավառ խոշորացված համայնքը։ Այս և մնացած գործընթացներում մենք ստանձնում ենք մեր բաժին պատասխանատվությունը, իսկ դո՞ւք։

Հարցազրույցը վարեց՝ Անի Թադևոսյանը